การขอเรี่ยไรของหน่วยงานของรัฐ

 บทความโดยก้องทภพ แก้วศรี

        สถานศึกษาในสังกัด จะจัดให้มีการทอดผ้าป่าสามัคคี จัดเดิน - วิ่ง  เพื่อนำเงินรายได้มาจัดทำ จัดสร้าง จัดให้มี หรือพัฒนาสิ่งต่างๆในสถานศึกษา ทำได้หรือไม่  ต้องปฏิบัติตามระเบียบกฎหมายใด  ผู้เขียนมีคำตอบให้ดังนี้

       เรื่องดังกล่าวถือเป็นการเรี่ยไรของหน่วยงานขอรัฐ ที่ต้องถือปฏิบัติตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการเรี่ยไรของหน่วยของรัฐ พ.ศ.๒๕๔๔ โดยจะต้องขออนุมัติจากคณะกรรมการควบคุมการเรี่ยไรของหน่วยงานของรัฐ หรือคณะกรรมการควบคุมการเรี่ยไรระดับจังหวัด แล้วแต่กรณี    แต่มีข้อยกเว้น คือ การขอเรี่ยไรของหน่วยงานของรัฐที่ได้รับการยกเว้นไม่ต้องขออนุมัติ ที่ต้องประกอบด้วย 

        ๑.เป็นการเรี่ยไรที่หน่วยงานของรัฐเป็นผู้ดำเนินการ เพื่อประโยชน์แก่หน่วยงานของรัฐนั้นเอง (ระเบียบข้อ ๑๘(๑)) หรือ
        ๒.เป็นการเรี่ยไรที่หน่วยงานของรัฐเป็นผู้ดำเนินการเพื่อสาธารณประโยชน์ (ระเบียบข้อ๑๘(๓))

        โดยการขอเรี่ยไรของหน่วยงานของรัฐตามข้อ ๑ หรือ๒  ต้องมีวงเงินหรือทรัพย์สินไม่เกินจำนวนเงินหรือมูลค่าที่ กคร.กำหนดโดยประกาศในราชกิจจานุเบกษา โดยมีการประกาศในราชกิจจานุเบกษา ฉบับล่าสุดคือเมื่อวันที่ ๔ มิถุนายน ๒๕๕๖ กำหนดให้หน่วยงานของรัฐอาจจัดให้มีการเรี่ยไร โดยไม่ต้องขออนุมัติจากคณะกรรมการควบคุมการเรี่ยไรของหน่วยงานของรัฐ (กคร.)หรือคณะกรรมการควบคุมการเรี่ยไรจังหวัดได้ (กคร.จังหวัด)สำหรับการเรี่ยไรตามข้อ ๑๘(๑) และ (๓) แห่งระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการเรี่ยไรของหน่วยงานของรัฐ พ.ศ.๒๕๔๔ และที่แก้ไขเพิ่มเติม ที่มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ได้จำนวนเงินหรือมูลค่าทรัพย์สิน หรือจำนวนเงินและมูลค่าทรัพย์สินรวมกันไม่เกิน ๕๐๐,๐๐๐ บาท” (แก้ไขจากประกาศเดิมปี ๒๕๔๔ ที่อนุมัติไว้ไม่เกิน ๓๐๐,๐๐๐ บาท )

         ทั้งนี้มีมติที่ประชุมคณะกรรมการควบคุมการเรี่ยไรของหน่วยงานของรัฐ (กคร.) เมื่อวันที่ ๒๐ กรกฎาคม ๒๕๖๑  ได้พิจารณามีมติให้การดำเนินการเหล่านี้เป็นการเรี่ยไรของหน่วยงานของรัฐ ตามระเบียบนี้ คือ

                     ๑. การเรี่ยไรโดยโครงการทอดผ้าป่า ทอดกฐิน  
                     ๒. การเรี่ยไรโดยการจัดกิจกรรมการแข่งขันเดิน-วิ่ง  

                     ๓. การจัดงานวันสถาปนา โดยขอเชิญชวนร่วมบริจาคเงินแทนกระเช้าแสดงความยินดี

         การเรี่ยไรตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีนี้ เป็นการเชิญชวนให้ผู้บริจาคเพื่อนำเงินไปใช้ตามวัตถุประสงค์ที่กำหนดไว้ในประกาศ ไม่ได้เกิดจากผู้บริจาคแสดงความจำนงบริจาคให้ราชการด้วยตนเองเพื่อนำเงินไปใช้ในกิจการที่ผู้บริจาคระบุวัตถุประสงค์ไว้ตามระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการรับเงินหรือทรัพย์สินที่มีผู้บริจาคให้ทางราชการ พ.ศ.๒๕๒๖

         สถานศึกษาที่เป็นหน่วยงานของรัฐที่จะทำการเรี่ยไรหรือเข้าไปมีส่วนเกี่ยวข้องกับการเรี่ยไร ที่มีวัตถุประสงค์ตามระเบียบสำนักงานนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการเรี่ยไรของหน่วยงานของรัฐ พ.ศ.๒๕๔๔ ที่มีจำนวนเงินหรือมูลค่าทรัพย์สิน หรือจำนวนเงินและมูลค่าทรัพย์สินรวมกันเกิน ๕๐๐,๐๐๐ บาท ต้องยื่นคำขออนุมัติก่อนจัดให้มีการเรี่ยไร หรือเข้าไปมีส่วนเกี่ยวข้องกับการเรี่ยไร ล่วงหน้าไม่น้อยกว่าสามสิบวันก่อนทำการเรี่ยไรโดยหน่วยงานของรัฐที่อยู่ในเขตท้องที่จังหวัดใดจังหวัดหนึ่ง ให้ยื่นต่อสำนักงานเลขานุการคณะกรรมการควบคุมการเรี่ยไรจังหวัด ตามประกาศคณะกรรมการควบคุมการเรี่ยไรของหน่วยงานของรัฐ เรื่อง หลักเกณฑ์และวิธีการในการยื่นคำขออนุมัติให้หน่วยงานของรัฐจัดให้มีการเรี่ยไรหรือให้หน่วยงานของรัฐเข้าไปมีส่วนเกี่ยวข้องกับการเรี่ยไร ประกาศ ณ วันที่ ๔ สิงหาคม ๒๕๕๘     
         ดังนั้น สถานศึกษาจะจัดให้มีการเรี่ยไร ทำได้โดยไม่ต้องขออนุมัติจาก กคร.จังหวัด หากกำหนดวัตถุประสงค์ของการเรี่ยไร และกำหนดวงเงินหรือมูลค่าทรัพย์สินรวมกันไม่เกิน ๕๐๐,๐๐๐ บาท

         เงินรายได้จากการเรี่ยไรของสถานศึกษา ต้องออกใบเสร็จหรือหลักฐานการรับเงินหรือทรัพย์สินให้แก่ผู้บริจาค จัดทำบัญชีรับจ่ายตามระบบบัญชีของทางราชการภายในเก้าสิบวันนับแต่วันที่สิ้นสุดการเรี่ยไร และถือเป็นเงินรายได้สถานศึกษา ไม่สามารถนำเข้าบัญชีส่วนบุคคลได้ ต้องนำเข้าบัญชีรายได้สถานศึกษา และใช้จ่ายเงินตามระเบียบกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับเงินรายได้สถานศึกษา 

         ตามระเบียบนี้ (ข้อ ๗) กำหนดให้ผู้บังคับบัญชามีหน้าที่ควบคุมดูแลให้เจ้าหน้าที่ของรัฐปฏิบัติตามระเบียบนี้โดยเคร่งรัด  ในกรณีที่เจ้าหน้าที่ของรัฐผู้ใดฝ่าผืนหรือไม่ปฏิบัติตามระเบียบนี้ ให้ผู้บังคับบัญชาดำเนินการลงโทษทางวินัยแก่เจ้าหน้าที่ของรัฐผู้นั้นตามควรแก่กรณี และในกรณีที่ผู้บังคับบัญชาเห็นว่าการกระทำนั้นอาจมีเหตุเกี่ยวข้องกับการทุจริตและประพฤติมิชอบในวงราชการ มีมูลความผิดทางอาญา หรืออาจเป็นการฝ่าฝืนกฎหมายอื่น ให้ผู้บังคับบัญชาแจ้งให้หน่วยงานที่มีอำนาจหน้าที่ในเรื่องนั้น เพื่อพิจารณาดำเนินการต่อไป

*********************

 ขอขอบคุณ

        ๑.ภาพจาก https://www.freepik.com/